โดย สุวพงศ์ จั่นฝังเพ็ชร
(ที่มา คอลัมน์สถานีคิดเลขที่ 12 หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน ฉบับประจำวันที่ 28 สิงหาคม 2554)
|
"She มาแน่ๆ"
จากปกดังกล่าว มีนักวิชาการด้านนิเทศศาสตร์ วิพากษ์ว่า
(นี่คือการที่) "สื่อยินยอมที่จะถูกครอบงำทางอุดมการณ์โดยชนชั้นนำที่เป็นนักธุรกิจการเมืองที่มาจากการเลือกตั้ง"
จริงแล้วไม่อยากตอบโต้ เพราะเป็น "ความเห็น" ที่เห็นต่างกันได้
แต่เนื่องจากเป็นตัวอย่างที่อาจไปช่วยเสริมน้ำหนัก กรณี "อีเมล์ฉาว" แม้นักวิชาการผู้นั้นจะวิพากษ์ก่อนที่อนุกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง กรณีการส่งอีเมล์ของนักการเมืองระบุการให้เงินและผลประโยชน์แก่ผู้ประกอบ วิชาชีพสื่อมวลชน ของสภาการหนังสือพิมพ์ จะแถลงผลสอบสวนที่อื้อฉาวไม่ต่างกันออกมา
จึงอยากแลกเปลี่ยนความเห็นสักหน่อย
เพราะคำว่า "ครอบงำ" ของนักวิชาการคนดังกล่าว
กับคำว่า "ดูแลสื่อ"-"บริหารจัดการสื่อ" ของคณะอนุกรรมการฯ
มีเจตนาเดียวกัน
เจตนาที่ชี้ว่า มติชน-ข่าวสด และสื่อในเครือ ถูกนักการเมือง-พรรคการเมือง "ครอบ"
และการครอบนั้นไม่ใช่ครอบธรรมดา
เลยเถิดไปถึงเรื่องเงิน-ธุรกิจ-ผลประโยชน์ ด้วย
ซึ่ง มติชน-ข่าวสด และสื่อในเครือ ปฏิเสธไปโดยสิ้นเชิงแล้วว่า "เท็จ"
ส่วนเรื่อง ปกมติชนสุดสัปดาห์ "She มาแน่ๆ" นั้น
ในฐานะที่เป็นหนึ่งในทีมงานที่หารือกันแล้วเห็นชอบที่จะใช้ข้อความ "She มาแน่ๆ" นั้น ขอปฏิเสธความเห็นนักวิชาการนิเทศศาสตร์ ว่า "สื่อยินยอมที่จะถูกครอบงำ" เช่นกันว่า "ไม่จริง"
ไม่มีนักธุรกิจการเมืองคนไหนมา "ครอบ" อย่างที่ว่าดอก
นี่คือ การคิดปกหนังสือแบบพื้นๆ ธรรมดา
โดยพยายามให้ "น่าสนใจ"
และพูดให้แสลงหูขึ้นอีกนิด คือต้อง "ขายได้" ด้วย
แต่เป็นความ "น่าสนใจ" และ "ขายได้" ที่อยู่ภายใต้กรอบวิชาชีพ "สื่อมวลชน"
หากการเลือกตั้ง 3 กรกฎาคม นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ และ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อยู่ในภาวะที่คู่คี่สูสี หรือ น.ส.ยิ่งลักษณ์ส่อว่าจะแพ้
แล้วจู่ๆ มติชนสุดสัปดาห์ หยิบเอา น.ส.ยิ่งลักษณ์มาขึ้นปกแล้วบอกว่า She มาแน่ๆ
อันนั้นแหละน่าสงสัย และต้องมีคำถาม
แต่ ในข้อเท็จจริง ขณะนั้นผลสำรวจของโพลต่างๆ การวิเคราะห์ของทีมมติชนสุดสัปดาห์ ที่ประกอบด้วยคนจาก มติชนรายวัน ข่าวสด ประชาชาติธุรกิจ มติชนออนไลน์ ความเห็นของนักวิชาการ สื่อแขนงอื่นๆ และรวมถึง แม้แต่ท่าทีของพรรคร่วมรัฐบาลนายอภิสิทธิ์เองเสียด้วยซ้ำ
ชี้ไปในทิศทางเดียวกัน "She มาแน่ๆ"
นี่จึงเป็นที่มาของปกมติชนสุดสัปดาห์ ดังกล่าว
ธรรมดาอย่างยิ่ง
ถ้าจะพูดให้เท่ กระแสสังคมครอบงำมติชนสุดสัปดาห์ มากกว่า
พูด ตรงนี้อยากฝากเป็นข้อสังเกตไปถึงนักวิชาการด้านนิเทศศาสตร์ ให้ช่วยศึกษาวิจัยหน่อยว่า ทำไมสื่อทั้งกระแสหลัก และไม่หลัก จำนวนไม่น้อย จึงประเมินความรู้สึกของคนจำนวนมหึมา ที่ทำให้พรรคเพื่อไทยชนะเลือกตั้ง ไม่ได้
ไม่เข้าใจประชาชนโดยเฉพาะในต่างจังหวัดหรือเปล่า
หรือเข้าใจ แต่เพราะไปหลงอยู่กับวาทกรรมแบบ "เผาบ้านเผาเมือง" "หางแดง" "สมุนทักษิณ" ฯลฯ ก็เลยมองข้ามข้อมูลอันแท้จริงไป
ที่เขียนอย่างนี้ ก็อย่าเพิ่งรวบรัดว่านี่คือการบอกว่า เสียงส่วนใหญ่คือความถูกต้อง
เพียงแต่อยากกระตุ้นเตือน ให้ทุกฝ่ายโดยเฉพาะสื่อมวลชน มองเห็น มองกว้าง มองเข้าใจ "เสียงส่วนใหญ่" นั้น
หลาย คนอาจไม่ชอบทักษิณ ชินวัตร ไม่ชอบเสื้อแดง แต่การที่ทักษิณและเสื้อแดงซึ่งถูกรุกไล่ดำรงอยู่และเติบโตขึ้นจนชนะเลือก ตั้ง แสดงว่ามีอะไรที่ต้องพิจารณาอย่างลึกซึ้งและเปิดกว้างอยู่
นี่คือสิ่งที่ นักวิชานิเทศศาสตร์ จะต้องช่วยคิดและบอกสื่อทั้งหลาย
ส่วน การไปนั่งวัดพื้นที่ข่าว การไปดูพื้นที่โฆษณา แล้วพิพากษาฉับเลยว่า สื่อฉบับนั้นฉบับนี้เอนเอียงเข้าข้างใดข้างหนึ่ง และยังเลยเถิดไปถึงรับเงินรับผลประโยชน์อีกนั้น ไปไกลเกิน
นักวิชาการนิเทศศาสตร์ยอมรับได้???
